Giáo hoàng Alexander III sinh tại Siena, Ý vào khoảng năm 1105 với tên thật là Roland Bandinelli.

Sau khi học giáo luật ở đại học Bôlôgna, ông giảng dạy môn này tại đây và sau đó tại Pisa. Ông đã soạn quyển Stroma hay Summa Magistri Rolandi một trong những chú giải Decretum Gratiani (Sắc lệnh Gratianô).

Tháng 10 năm 1150, Giáo hoàng Êugêniô III bổ nhiệm ông làm Hồng y phó tế nhà thờ thánh Côma và Đamianô; sau đó ông trở thành Hồng y linh mục nhà thờ thánh Marcô. Có lẽ vào thời kỳ này, ông đã soạn quyền Sentences (Châm ngôn) của ông, dựa trên Introductio ad theologiam (Dẫn nhập thần học) của Pierre Abélard.

Năm 1153, ông trở thành chưởng ấn của Giáo hội và là người dẫn dắt các hồng y chống lại hoàng đế Friedrich I của Đế quốc La Mã Thần thánh được bầu năm 1152 là người muốn mở rộng quyền bính của mình trên nước Italia.